کم‌آبی بدن در فصل گرما: یک خطر نادیده گرفته‌شده
با فرا رسیدن فصل تابستان و افزایش دمای هوا، بدن انسان در معرض یکی از شایع‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین اختلالات فیزیولوژیک قرار می‌گیرد: کم‌آبی بدن (Dehydration).
چرا در تابستان کم‌آبی شایع‌تر است؟
بدن انسان برای حفظ دمای داخلی خود، در شرایط گرم‌تر، با افزایش تعریق واکنش نشان می‌دهد. این تعریق زیاد، در صورتی که با مصرف کافی مایعات جبران نشود، باعث کاهش سطح آب و الکترولیت‌های حیاتی مانند سدیم، پتاسیم و کلر در بدن می‌شود.
عوارض کم‌آبی بدن
کم‌آبی تنها به احساس تشنگی محدود نمی‌شود. این وضعیت می‌تواند بر سیستم‌های مختلف بدن تأثیر منفی بگذارد:
🔹 سیستم عصبی: کاهش تمرکز، خستگی ذهنی، سردرد و حتی اختلال در هوشیاری
🔹 کلیه‌ها: کاهش حجم ادرار، بالا رفتن اوره و کراتینین خون، و در موارد شدید، نارسایی کلیوی
🔹 قلب و عروق: افزایش ضربان قلب و افت فشار خون
🔹 پوست و دستگاه گوارش: خشکی پوست، یبوست و گرفتگی عضلات
چه افرادی بیشتر در معرض کم‌آبی هستند؟
• سالمندان (احساس تشنگی ضعیف‌تر دارند)
• کودکان (به دلیل سطح بالاتر متابولیسم و تعریق بیشتر نسبت به وزن بدن)
• افراد شاغل در فضای باز یا ورزشکاران
• افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، نارسایی کلیه یا مصرف‌کننده‌ی داروهای دیورتیک (ادرارآور)
علائم هشداردهنده‌ی کم‌آبی
• تشنگی شدید
• خشکی دهان و لب‌ها
• ادرار تیره‌رنگ و کاهش دفعات ادرار
• خستگی، خواب‌آلودگی و بی‌حالی
• سردرد و سرگیجه
• اختلال در تمرکز و عملکرد ذهنی
پیشگیری و راهکارها
✅ نوشیدن منظم آب، حتی زمانی که احساس تشنگی نمی‌کنید
✅ مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزیجات تازه و آبدار مانند هندوانه، خیار، پرتقال و کاهو
✅ پرهیز از نوشیدنی‌های کافئین‌دار، الکلی و بسیار شیرین که باعث دفع آب از بدن می‌شوند
✅ خنک نگه داشتن محیط زندگی و پوشیدن لباس‌های نخی و سبک
✅ انجام فعالیت‌های فیزیکی در ساعات خنک‌تر روز
نقش آزمایش‌های آزمایشگاهی در تشخیص کم‌آبی
در موارد مشکوک به کم‌آبی شدید یا مزمن، انجام آزمایش‌هایی مانند موارد زیر می‌تواند وضعیت بدن را به‌خوبی نشان دهد:
🔬 الکترولیت‌های خون (سدیم، پتاسیم، کلر)
🔬 اوره و کراتینین برای بررسی عملکرد کلیه‌ها
🔬 هماتوکریت و هموگلوبین برای تشخیص غلظت خون
🔬 آزمایش کامل ادرار برای بررسی غلظت و حجم ادرار
نتیجه‌گیری
کم‌آبی بدن، به‌خصوص در فصل تابستان، یک مشکل جدی و قابل پیشگیری است. آگاهی از نشانه‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ی ساده، و در صورت لزوم بررسی آزمایشگاهی می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت شما داشته باشد.
برای دریافت مشاوره و انجام آزمایش‌های مرتبط با وضعیت آب و الکترولیت بدن، همکاران ما در آزمایشگاه نگین در خدمت شما هستند
