آزمایش ادرار و تحلیل آن
یکی از مهمترین تست ها برای سلامت کلیه و مجاری ادراری، آزمایش ادرار است. در این آزمایش، ادرار مورد بررسی های فیزیکی و شیمیایی قرار میگیرد و کامل بررسی می شود. ساختار شناخته شده ادرار این موضوع را بیان میکند که وجود هر عامل بیرونی موجب یک بیماری است. به همین دلیل است که وجود پروتیین یا قند در ادرار اختلال را نشان می دهد.
نقش اصلی مجاری ادراری تنظیم میزان آب بدن، اسید ها و فیلتر کردن ضایعات است. تفسیر آزمایش ادرار این امکان را به ما می دهد که راحت تر تشخیص دهیم کدام قسمت دچار مشکل شده است و در پی حل آن اقدام کنیم.
چرا آزمایش ادرار می دهیم؟
آزمایش ادرار یک تست نسبتا ساده است که از نظر شیمیایی و فیزیکی، نمونه را بررسی می کند. اگر در هر یک از قسمت ها مشکلی وجود داشته باشد، رنگ، غلظت و محتویات آن دچار تغییر می شود.آزمايش ادرار برای تشخيص و اثبات وجود بعضی از مواد و سلول‌ها از جمله قند، پروتئين، گلبول سفيد و گلبول‌های قرمز انجام می‌شود.
بهترین زمان انجام تست ادرار، صبح است، به این دلیل که مدت زمان زیادی در مثانه مانده و غلظت آن بالاتر است.در تست آنالیز ادرار، رنگ، بو، وزن مخصوص و ph ادرار بررسی می‌شود.
تفسیر آزمایش ادرار
1- آنالیز ادرار از نظر فیزیکی
- COLOR در نتیجه آزمایش
در نتیجه آزمایش color همان رنگ نمونه شماست. رنگ ادرار شما از اصلی ترین اجزا نتیجه شما می باشد. اگر رنگ ادرار شما متفاوت باشد، نشان دهنده بیماری در بدن شماست. تغییر رنگ ادرار علت زیادی مانند : مواد غذایی، دارو، غلظت و … دارد.
- شفافیت
در حالت معمولی ادرار شفاف است و انتظار می رود معمولا تمیز باشد. وقتی ادرار شما کدر می شود، یعنی مواد غیر طبیعی در نمونه شما وجود دارد. دلایل مختلفی هم باعث این امر می شود که وجود باکتری در ادرار یکی از این عوامل است. یکی دیگر از عوامل کدری ادرار، وجود گلبول های سفید و قرمز در آن است.
2- آنالیز ادراری از نظر شیمیایی
آنالیز ادراری به شناخت بیماری ها قبل از رشد آن ها کمک زیادی می کند و باعث می شود که وجود بیماری در بدن نمایان شود. این آزمایش در منزل شما نیز انجام می شود.
- وزن ادرار
وزن یا specific gravity همان شاخص غلظت مواد محلول در ادرار است که برای تشخیص قدرت رقیق کردن کلیه ها به منظور حفظ و بقای هموستاز استفاده می‌شود. با اندازه گیری اجزای مختلف مانند مواد دفعی و املاح، وزن مخصوص ادرار که به صورت یک عدد است حاصل می شود. مواردی که باعث کاهش وزن مخصوص ادرار می شود یکی بیماری های کلیوی و دیگری مصرف بالای مایعات است.
- PH ادرار
میزانی اسیدی بودن ادرار توسط PH مشخص می شود. تغییری زیاد این مورد میتواند ناشی از بیماری باشد. مواد گیاهی مانند میوه و … روی این مقدار اثر میگذارد. مقدار دفع املاح در ادرار و وجود یون هیدروژن، سطح PH ادرار را مشخص میکند.
- پروتئین
اگر در ادرار شما پروتئین ظاهر شود یعنی شما دچار بیماری هستید. در حالت عادی نباید پروتئین از ادرار شما خارج شود. اگر این مورد انجام شود یعنی کلیه شما دچار مشکل شده است و باید درمان شود.
- قند
اگر در ادرار شما قند زیادی وجود داشته باشد، نشان دهنده بیماری دیابت است. در حالت عادی مقدار کمی گلوگز در ادرار باید وجود داشته باشد.بیماری دیابت در صورت کنترل نشدن منجر به آسیب غدد فوق کلیوی و کبدی شده و این امر سبب می‌شود تا گلوکز در ادرار دیده شود.
- خون در ادرار
خون در ادرار یا هموچوری میتواند بسیار دردناک باشد. این بیماری ناشی از یک ناهنجاری در دستگاه ادراری شماست. اگر در ادرار خود خونی دیدید، مرتبط با مجاری ادراری شماست. مجاری ادراری سیستمی است که از کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه و مجرای ادرار تشکیل شده است.
- بیلیروبین
در صورتی که در ادرار شما بیلیروبین وجود داشته باشد، رنگ ادرار شما قهوه ای خواهد بود. در افراد سالم بیلیروبین در ادرارشان وجود ندارد. بیلی روبین ماده زائدی است که توسط کبد از طریق هموگلوبین‌های تجزیه شده، تولید و از طریق جریان ادرار خارج می‌شود. وجود بیلیروبین در ادرار نشان دهنده بیماری کبد است.
ماندگاری نمونه ادرار چقدر است؟
به این مورد دقت کنید که اگر نمونه گیری ادرار را در منزل انجام می دهید، بیش از 7 ساعت آن را نمیتوانید نگه داری کنید و باید سریعا آن را تحویل آزمایشگاه بدهید.اگر آزمایش ادرار ۲۴ ساعته یا ۱۲ساعته باشد، باید بلافاصله تحویل نمونه انجام بگیرد، در غیراینصورت نتیجه نادرست خواهد بود
قبل از آزمایش ادرار چه کاری انجام دهیم؟
- اگر آزمایش ادرار 12 ساعته باشد، قبل از آزمایش و در طول 12 ساعت ، استفاده از مایعات را کم کنید تا ادرار شما راحت تر تجزیه شود.
- اگر آزمایش ادرار 24 ساعته باشد، میتوانید مایعات و آب را هم به اندازه مناسب مصرف کنید.
- اگر آزمایش شما جز موارد خاص باشد، شاید دکتر برخی مواد غذایی را هم منع کند.
نمونه گیری ادرار اول صبح
- اگر نمونه شما 12 ساعته باشد، باید چند قطره اول ادرار خود را خالی کنید و بقیه را در ظرف جمع آوری کنید.
- قبل از انجام آزمایش، محل خروج ادرار را با آب و صابون بشویید و با دستمال خشک کنید.
- اگر آنتی بیوتیک مصرف میکنید باید آن را قبل از آزمایش قطع کنید.
- اگر نمونه گیری خود را در منزل انجام می دهید، باید تا قبل از رساندن به محل مورد نظر آن را در یخچال نگه داری کنید.
